شبکه لایتنینگ چگونه کار میکند؟
شبکه لایتنینگ چگونه کار میکند؟
قبل از آنکه به توضیح شبکه لایتنینگ بپردازیم، بهتر است با نحوه انجام تراکنش‌ها در بلاک چین آشنا شویم. تصور کنید که بخواهید مقداری بیت کوین از کسی دریافت کنید. برای این کار باید چند ساعت منتظر بمانید تا تراکنش مربوطه تایید شود. در ضمن کسی که بیت کوین را برای شما می‌فرستد، باید هزینه نسبتا زیادی را بابت این تراکنش بپردازد. همان‌طور که بالاتر هم گفتیم، همین دو مشکل، بزرگترین عواملی هستند که مانع از مقیاس‌پذیری یا همان گسترش ارزهای دیجیتال مبتنی بر بلاک چین می‌شوند. اما چرا این مشکلات وجود دارند؟
بلاک چین در واقع مجموعه‌ای از بلاک‌ها است که با یکدیگر در ارتباط هستند. هر بلاک شبکه لایتنینگ شامل چندین تراکنش می‌شود؛ یعنی تمام تراکنش‌هایی که در شبکه بلاک چین اتفاق می‌افتند، باید روی یک بلاک نوشته شوند. زمانی که ظرفیت یک بلاک تکمیل می‌شود، باید به بلاک چین اضافه گردد. سپس تراکنش‌های جدید روی بلاک بعدی نوشته می‌شوند و این روند همین‌طور ادامه دارد.
برای اضافه شدن هر بلاک به بلاک چین، باید یک فرآیند پردازشی انجام شود تا همه اطمینان کسب کنند که تراکنش‌های داخل آن بلاک، معتبر هستند. این فرآیند پردازشی در بلاک چین بیت کوین حدود ده دقیقه طول می‌کشد. اما برای انجام هر تراکنش، باید کارمزدی هم پرداخت شود. این کارمزد به ماینرها یا همان استخراج‌کنندگان بیت کوین انگیزه می‌دهد تراکنش شما را سریع‌تر پردازش و تایید کنند.
حالا تصور کنید که در هر لحظه، تعداد زیادی تراکنش برای تایید شدن وجود دارند. در این شرایط، ماینرها تعیین می‌کنند که کدام تراکنش باید زودتر پردازش شود و در بلاک قرار بگیرد. برای این کار هم تراکنش‌هایی که کارمزد بالاتری دارند را در اولویت قرار می‌دهند. یعنی هر چه کارمزد یک تراکنش بیشتر باشد، زودتر تایید شده و در بلاک قرار می‌گیرد. بنابراین مدت زمانی که شما باید منتظر بمانید تا تراکنش‌تان تایید شود، بستگی به تعداد تراکنش‌ها و همچنین میزان کارمزد آنها دارد. اگر تراکنش‌های زیادی وجود داشته باشند که کارمزد بالاتر از شما پرداخته‌اند، ممکن است ساعت‌ها برای تایید شدن تراکنش خودتان انتظار بکشید.
Lnd از لایتنینگ لبز، C-lightning از المنت پراجکت و ایکلِر (Éclair) از ACINQ
.
وضعیت فعلی و آینده شبکه لایتنینگ بیت کوین
شاید این سؤال را مطرح کنید که با وجود همه قابلیت‌های لایتنینگ و توسعه زیرساخت‌های آن، پس چرا همه مردم از شبکه لایتنینگ استفاده نمی‌کنند؟ در ادامه سعی می‌کنیم به این سؤال پاسخ دهیم.
وضعیت فعلی شبکه لایتنینگ
فهم چیزی که از هزاران بخش کوچک و میلیون‌ها کانال ارتباطی تشکیل شده، کار آسانی نیست. مثل این می‌ماند که بخواهید همه سیگنال‌های مغزی و نورون‌‌ها و سیناپس‌های عصبی خود را به تصویر بکشید. برای ساده‌تر کردن فهم این حجم عظیم، از نمودارهای تصویری استفاده کرده‌ایم. شبکه لایتنینگ در حال حاضر چیزی شبیه به تصویر زیر است.
تصویر شماتیک از نودها و کانال‌های لایتنینگ
تصویر شماتیک از نودها و کانال‌های شبکه لایتنینگ
یکی از منابع اطلاعاتی قوی برای شبکه لایتنینگ، موتور جستجو و تحلیل 1ML است. این موتور داده‌هایی درباره فروشگاه‌های پذیرنده پرداخت‌های لایتنینگ و اطلاعاتی درباره نودهای شبکه ارائه میکند. علاوه بر این، تصاویر شگفت‌انگیزی درباره شبکه لایتنینگ هم دارد که تمام گره‌ها و نحوه اتصال آنها به یکدیگر را نشان می‌دهد.
اگر به این موضوع علاقه‌مندید می‌توانید در این نقشه موقعیت جغرافیایی گره‌های شبکه لایتنینگ و نحوه اتصالشان را ببینید. می‌بینید که در چند نقطه تمرکز بیشتری وجود دارد و در مناطق دوردست‌تر هم نقاط پراکنده‌ای وجود دارند. با گذر زمان این نقشه متراکم‌تر خواهد شد.
پراکندگی جغرافیایی نودهای شبکه لایتنینگ
پراکندگی جغرافیایی نودهای شبکه لایتنینگ
شبکه لایتنینگ در حال حاضر با مشکلاتی روبه‌رو است که هرگونه سیستم پرداختی جدیدی، در تلاش‌های اولیه خود برای رشد، با آنها مواجه می‌شود: قابلیت استفاده و اثر شبکه‌ای.
در حال حاضر، قابلیت استفاده از کیف پول‌های لایتنینگ، به‌طرز چشمگیری بهبود یافته است. فرایند بازکردن کانال‌ها، ارسال وجوه و درخواست پرداخت، بسیار هموارتر از گذشته شده است. کیف پول‌هایی که در قسمت قبل بیان کردیم، از جمله بهترین اپلیکیشن‌های لایتنینگ هستند که شاید بخواهید آنها را یک‌بار بررسی کنید.
علاوه بر موضوع قابلیت استفاده، باید نیم‌نگاهی هم به میزان پذیرش لایتنینگ در دنیای واقعی داشته باشیم. هرچقدر که خدمات‌دهندگان و فروشندگان بیشتری از شبکه لایتنینگ پشتیبانی کنند، انگیزه کاربران برای پذیرش و استفاده از این فناوری بیشتر خواهد شد. این وضعیت آشنا، همان چیزی است که به‌عنوان «اثر شبکه‌ای (Network Effect)» می‌شناسیم. افزایش تعداد کاربران جدید به‌معنی استفاده بیشتر برای کاربران فعلی است.
دوره ابتدایی رشد شبکه، درواقع سخت‌ترین قسمت ماجراست. حتی من و شمایی که این مقاله را می‌خوانیم هم اگر بدانیم که هنوز هیچ فروشنده‌ای از پرداخت لایتنینگ پشتیبانی نمی‌کند، حاضر نیستیم یک کیف پول لایتنینگ را دانلود کنیم و مبلغی را در آن واریز کنیم. از سوی دیگر، اگر کاربران زیادی از شبکه لایتنینگ استفاده نکنند، فروشندگان هم تمایلی به ارائه خدمات پرداخت لایتنینگ نخواهند داشت.
البته جای نگرانی نیست؛ خودروهای اولیه و سرویس‌های ایمیل هم در ابتدا با همین چالش روبه‌رو بودند؛ اما زمانی که ابزارها قوی باشند، مردم بالاخره دلیلی برای استفاده از آن خواهند یافت. سؤال اینجاست که آیا این ابزارها به اندازه کافی قوی هستند؟
در زمان نگارش این مقاله (سپتامبر 2021) تقریباً 27?000 نود، بیش از 74?000 کانال و در حدود 2?900 بیت کوین (معادل بیش از 140 میلیون دلار با قیمت فعلی بیت کوین) نقدینگی قفل‌شده در شبکه لایتنینگ وجود دارد. اگرچه ممکن است این اعداد در مقایسه با شبکه متمرکزی مثل ویزا (Visa) کوچک به نظر برسند، اما آنچه که مهم است میزان و سرعت رشد است.
به‌عنوان مثال ویزا، شبکه سنتی پرداخت با کارت‌های اعتباری، روزانه 150 میلیون تراکنش را پردازش میکند. برای آنکه آن را با ظرفیت 4 تا 7 تراکنش بر ثانیه بیت کوین مقایسه کنیم، می‌شود این‌طور گفت که ویزا در هر ثانیه 24?000 تراکنش را پردازش میکند. از لحاظ تئوری، شبکه لایتنینگ می‌تواند هزاران یا صدها هزار تراکنش را به‌صورت آنی پردازش کرده و از این طریق، شبکه بیت کوین را برای تراکنش‌های خُرد آماده کند.
تعداد نودهای شبکه لایتنینگ در 12 ماه گذشته بیش از 210? افزایش یافته است که تقریباً 8 برابر نرخ رشد سال‌های قبل است. در سال 2018 فقط 10?000 کانال وجود داشت که این به معنی رشد 7 برابری تعداد کانال‌ها، در کمتر از 3 سال است. اثر شبکه‌ای اکنون در حال شکل‌گیری است.
آینده شبکه لایتنینگ
آینده شبکه لایتنینگ
اگرچه امروزه لایتنینگ این قدرت را دارد که بیت کوین را به‌عنوان یک ابزار مبادله واقعی به دنیا معرفی کند، اما فعلاً آرام و بی‌سر‌وصدا به رشد خود ادامه می‌دهد. افراد فعال در جامعه بیت کوین، اغلب توجه زیادی به پیشرفت این شبکه و میزان پذیرش آن در میان مردم دارند. اما در خارج از این جامعه کوچک، افراد خیلی کمی از پیشرفت‌های مداوم لایتنینگ و تعداد کانال‌ها و کاربران آن آگاه هستند. البته از ژوئن امسال (2021) که دولت السالوادور بیت کوین را به‌عنوان پول رسمی کشور پذیرفت، اوضاع کمی به نفع لایتنینگ تغییر کرد.
اقتصاد السالوادور، تا پیش از این وابستگی زیادی به مهاجران این کشور داشت؛ افرادی که در ایالات متحده کار می‌کنند و بخشی از درآمد خود را به‌شکل دلار و از طریق حواله‌های بانکی، با صرف زمان و هزینه زیاد، به السالوادور می‌فرستند. اما اکنون السالوادور با استفاده از اپلیکیشن Strike، می‌تواند به بزرگترین پایگاه کاربری شبکه لایتنینگ تبدیل شود.
گزارش‌ها نشان می‌دهند که 25 درصد از جمعیت 4.5 میلیون نفری بزرگسال این کشور، اکنون از کیف پول‌های لایتنینگ استفاده می‌کنند. این روند ممکن است سایر کشور‌های مشابه السالوادور را هم که اقتصادشان وابسته به حواله‌های بانکی بین‌المللی است ترغیب به پذیرش لایتنینگ کند.
علاوه بر این، افزودن سرویس پاداش‌دهی با بیت کوین در توییتر (که از شبکه لایتنینگ و پلتفرم Strike استفاده میکند)، نقطه عطف بزرگ دیگری در مسیر لایتنینگ است؛ چراکه به 200 میلیون کاربر توییتر اجازه می‌دهد با استفاده از تراکنش‌های خرد بیت کوین، به محتوا‌های محبوبشان انعام دهند.
در کنار این رویداد‌های بزرگ، گام‌های مهمی هم در توسعه زیرساخت لایتنینگ در حال انجام است. گسترش شبکه لایتنینگ از بیت کوین هم فراتر رفته؛ بلاک‌استریم در حال پیاده کردن نسخه شبکه لایتنینگ مخصوص خود به‌نام c-Lightening است که با زبان برنامه‌نویسی C ساخته شده است. ارز دیجیتال لایت کوین هم شبکه لایتنینگ مخصوص خود که در مقایسه با لایتنینگ بیت کوین کوچک‌تر است را توسعه داده و به‌آرامی در حال رشد است.
سخن پایانی
بعد از همه این توصیفات، چیزی که بیشتر از همه اهمیت دارد، باور مردم نسبت به نقش بیت کوین در شبکه است.
الیزابت استارک (Elizabeth Stark)، مدیرعامل و هم‌بنیان‌گذار لایتنینگ لبز (Lightning Labs)، معتقد است که اگر ذهنیت غالب در میان کاربران بیت کوین به سمت قیمت آن سنگینی کند، مردم بیت کوین را بیشتر به چشم یک «دارایی» نگاه می‌کنند؛ اما این در حالی است که بیت کوین به‌عنوان یک «شبکه پولی» هم بسیار قدرتمند است. هر دوی این ویژگی‌ها شانه‌به‌شانه حرکت می‌کنند.
استارک به قانون متاکالف (Metacalf Law) اشاره میکند که به موجب آن، «ارزش یک شبکه ارتباطی با مجذور تعداد کاربران متصل به آن نسبت مستقیم دارد»؛ یعنی هر کاربر جدیدی که به شبکه وصل می‌شود، ارزش شبکه به‌صورت تصاعدی افزایش پیدا خواهد کرد. استارک می‌گوید:
نیازی نیست که همیشه بیت کوین را یک «واحد محاسبه» در نظر بگیریم. بیت کوین را می‌توان لایه‌ای شفاف و روشی مناسب برای انتقال پول دانست.
نظر شما درباره شبکه لایتنینگ بیت کوین و کاربرد آن در دنیای واقعی چیست؟ آیا تجربه استفاده از آن را داشته‌اید؟ آیا زمینه را برای پذیرش این فناوری آماده می‌بینید؟ دیدگاه‌های خود را با ما به اشتراک بگذارید
منبع
آکادمی رمزارز